Αυτή τη συνταγή για ψωμί χωρίς ζύμωμα μου την έδωσε η αδερφή μου και εγώ την τροποποίησα ελαφρά. Είναι μία εύκολη συνταγή για ψωμί και δεν χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή ή δεξιοτεχνία.
Υπάρχει τίποτα καλύτερο από την μυρωδιά του ζεστού ψωμιού που βγαίνει από το φούρνο; Το ψωμί είναι ένα από τα παλαιότερα φαγητά και αποτελεί βασικό κομμάτι της μεσογειακής διατροφής αφού κατατάσσεται στην τροφική πυραμίδα, στην κατηγορία των σιτηρών. Αλεύρι, νερό, μαγιά και λίγο αλάτι αναμειγνύονται για να δημιουργήσουν ένα από τα διακεκριμένα φαγητά του κόσμου. Το ψωμί είναι επίσης μία καλή πηγή υδατανθράκων, μαγνησίου, φυτικών ινών, βιταμινών του συμπλέγματος Β και σιδήρου.
Ένα νόστιμο ψωμί, χωρίς ζύμωμα, ψημένο στη γάστρα, με μαλακό εσωτερικό (ψίχα) και ξεροψημένο, τραγανό εξωτερικό (κόρα).
Τι είναι το χειροποίητο ψωμί;
Το χειροποίητο ψωμί, είναι φρέσκο, ξεροψημένο, σπιτικό και τραγανό. Φτιάχνεται με τα καλύτερα, φυσικά υλικά χωρίς την προσθήκη συντηρητικών ή χημικών. Συνήθως έχει μεγάλο χρόνο ωρίμανσης, που επιτρέπει στη ζύμη να αναπτύξει καλύτερη υφή - πιο αφράτο εσωτερικό-, αρώματα και γεύση από το ψωμί του εμπορίου. Για να φτιάξουμε αυτό το χειροποίητο, γεμάτο γεύση ψωμί χρειαζόμαστε τέσσερα με πέντε βασικά συστατικά. Και επειδή το τελικό αποτέλεσμα είναι τόσο καλό όσο τα υλικά που χρησιμοποιούμε, αγοράζουμε τα καλύτερα που μπορούμε.
Συστατικά για να φτιάξουμε ψωμί χωρίς ζύμωμα
Αλεύρι: Χρησιμοποιώ ένα μείγμα από σκληρό αλεύρι για ψωμί και αλεύρι ζυμωτό (κίτρινο). Μία εναλλακτική είναι το αλεύρι για όλες τις χρήσεις, αλλά το σκληρό αλεύρι για ψωμί έχει μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε γλουτένη, και αυτό είναι που κάνει την ζύμη πιο ελαστική και το ψωμί πιο αφράτο. Μία άλλη εναλλακτική είναι το αλεύρι ολικής αλλά χρειάζεται λίγο περισσότερο νερό γιατί είναι πιο απορροφητικό.
Μαγιά: Χρησιμοποιούμε ξηρή μαγιά ή μαγιά με προζύμι και την διαλύουμε στο νερό πριν την ανακατέψουμε με το μείγμα. Δεν χρειάζεται να την αφήσουμε να φουσκώσει απλά να διαλυθεί.
Αλάτι: Γιατί όλα γίνονται λίγο πιο νόστιμα με την προσθήκη του. Χρησιμοποιούμε ένα καλό θαλασσινό αλάτι.
Γλυκαντικές ουσίες: Η μαγιά χρειάζεται κάτι γλυκό για να ενεργοποιηθεί. Χρησιμοποιούμε ζάχαρη, μελάσσα ή βύνη, ή εναλλακτικά ζάχαρη καρύδας, μέλι ή σιρόπι σφενδάμου.
Νερό: Η κατάλληλη θερμοκρασία νερού για να φουσκώσει η μαγιά είναι μεταξύ 40,5°C και 46°C. Ωστόσο σε αυτή την περίπτωση το νερό μας πρέπει να έχει απλά θερμοκρασία δωματίου ή να είναι χλιαρό απλά και μόνο για να διαλυθεί η μαγιά. Προσοχή στο πολύ ζεστό νερό γιατί μπορεί να "σκοτώσει" την μαγιά.
Ελαιόλαδο: Το ελαιόλαδο λειτουργεί σαν λιπαντική ουσία η οποία βοηθά να παράγουμε ένα πιο αφράτο εσωτερικό και ένα πιο τραγανό εξωτερικό στο ψωμί μας.
Συμβουλές & κόλπα για τέλειο ψωμί χωρίς ζύμωμα
Η ζύμη μπορεί να επηρεαστεί από διάφορους παράγοντες, διαφορετικές μάρκες ή είδη από άλευρα, από το υψόμετρο, ακόμη και από την υγρασία. Αν η ζύμη είναι πολύ υγρή προσθέτουμε ελάχιστο αλεύρι, αν είναι πολύ στεγνή, προσθέτουμε λίγο νερό μέχρι η ζύμη να κολλάει ελαφρώς στα δάχτυλα αλλά να είναι σχετικά υγρή.
Αν και δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από το ζεστό ψωμί, κόβοντας το μόλις βγει από το φούρνου και όσο είναι ακόμη ζεστό απελευθερώνει τους ατμούς που έχουν αποθηκευτεί και έτσι το ψωμί γίνεται πιο ξερό και λιγότερο αφράτο.
Η γάστρα λειτουργεί σαν φούρνος ατμού, αποθηκεύοντας το ζεστό αέρα και την υγρασία μέσα της, δημιουργώντας καλύτερη υφή στο ψωμί. Αν δεν έχουμε γάστρα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε οποιοδήποτε σκεύος με καπάκι που είναι κατάλληλο για φούρνο. Εμαγιέ, πήλινες και γάστρες από χυτοσίδηρο είναι οι καλύτερες. Δεν χρησιμοποιούμε πυρέξ γιατί μπορεί να σπάσει.
Όσο πιο υγρή είναι η ζύμη (απλά να κολλάει ελαφριά στα δάχτυλα) και όσο περισσότερο ωριμάζει στο ψυγείο (έως και 3 μέρες) τόσο καλύτερη είναι η γεύση του ψωμιού.
Σερβίρισμα
Οι χρήσεις του ψωμιού είναι απεριόριστες άρα το ίδιο και οι τρόποι σερβιρίσματος. Το χρησιμοποιούμε για σάντουιτς, μπρουσκέτες, για να το αλείψουμε με βούτυρα, μαρμελάδες ή μέλι. Μπορούμε να το πασπαλίζουμε με ελαιόλαδο, αλάτι, γλυκιά πάπρικα ή ρίγανη. Επίσης, το χρησιμοποιούμε για να βουτήξουμε σε σάλτσες ή σούπες και αν έχουμε μπαγιάτικο ψωμί το χρησιμοποιούμε για αυγόφετες, κρουτόν ή σε κεφτεδάκια.
Πώς να αποθήκευσουμε το ψωμί χωρίς ζύμωμα
Αποθηκεύουμε το ψημένο ψωμί σε ένα αεροστεγές δοχείο, σε σακούλα αποθήκευσης τροφίμων ή σε ψωμιέρα για 5 ημέρες. Έχει την καλύτερη γεύση και υφή για τις πρώτες 2 ημέρες. Μετά από τις δύο μέρες το ζεσταίνουμε στην τοστιέρα, φρυγανιέρα, στο φούρνο ή σε ψησταριά (bbq).
Η ζύμη μπορεί να αποθηκευτεί στο ψυγείο για 3 ημέρες και να ψηθεί μετά, οπότε μπορούμε να την ετοιμάσουμε πολύ πριν την χρειαστούμε.
Το ψωμί καταψύχεται για 3 μήνες. Το αφήνουμε να κρυώσει εντελώς και το κόβουμε σε φέτες πριν το καταψύξουμε, έτσι είναι ευκολότερη η απόψυξη του.
Αποψύχουμε το ψωμί, βάζοντας το στο ψυγείο μέχρι να ξεπαγώσει και στη συνέχεια το φέρνουμε σε θερμοκρασία δωματίου. Μπορούμε επίσης να το ξεπαγώσουμε στο φούρνο μικροκυμάτων ή στην τοστιέρα.
Μπορούμε να καταψύξουμε την ζύμη βάζοντας την σε ένα αεροστεγές δοχείο για 3 μήνες. Για να την ψήσουμε, την αποψύχουμε σε θερμοκρασία δωματίου ή την βάζουμε στο ψυγείο για ένα βράδυ.
Ψάχνεις άλειμμα για το ψωμί σου;
Ρίξε μια ματιά σε αυτά:
Συνταγή
Χειροποίητο ψωμί στη γάστρα χωρίς ζύμωμα
συστατικα
- 600 γρ. σκληρό αλεύρι για ψωμί
- 400 γρ. κίτρινο αλεύρι ζυμωτό
- 18 γρ. ξηρή μαγιά
- 2 κ.σ. ελαιόλαδο εξαιρετικό παρθένο
- 1 κ.γ μέλι ή ζάχαρη
- ½ κ.σ. θαλασσινό αλάτι
- 680 ml χλιαρό νερό
μεθοδος
- Σε ένα μεγάλο μπολ με καπάκι κοσκινίζουμε τα άλευρα και ανακατεύουμε με τη ζάχαρη, αν χρησιμοποιείται, και το αλάτι.
- Σε ένα μπολ διαλύουμε τη μαγιά με το νερό και προσθέτουμε το ελαιόλαδο. Αν χρησιμοποιούμε μέλι ή σιρόπι σφενδάμου το προσθέτουμε τώρα.
- Κάνουμε μία τρύπα στη μέση από τα άλευρα και προσθέτουμε το μείγμα της μαγιάς, ανακατεύοντας με μία ξύλινη κουτάλα. Όταν τα υλικά ομογενοποιηθούν το μείγμα μας είναι έτοιμο.
- Κλείνουμε το μπολ με το καπάκι ή με μία μεμβράνη και το βάζουμε στο ψυγείο για 12 ώρες.
- Μετά τις 12 ώρες, ανάβουμε το φούρνο στους 250°C και τοποθετούμε μία γάστρα με καπάκι.
- Βγάζουμε το ζυμάρι από το ψυγείο αλευρώνουμε τον πάγκο εργασίας και το χωρίζουμε σε δύο ίσα μέρη.
- Ζυμώνουμε το κάθε κομμάτι, διπλώνοντας προς το κέντρο για να φτιάξουμε ίνες. Αφήνουμε με τα διπλώματα προς τα κάτω σε αλευρωμένο πάγκο.
- Μόλις προθερμανθεί ο φούρνος αφαιρούμε την γάστρα προσεκτικά και βάζουμε τα ψωμιά μέσα με τα διπλώματα προς τα πάνω.
- Τοποθετούμε το καπάκι στη γάστρα, την βάζουμε στο φούρνο και κατεβάζουμε την θερμοκρασία στους 220°C.
- Ψήνουμε για μισή ώρα με το καπάκι και άλλη μισή χωρίς ώσπου τα ψωμιά να πάρουν ένα χρυσοκόκκινο χρώμα.
- Αφαιρούμε από το φούρνο και τοποθετούμε τα ψωμιά σε σχάρες για να κρυώσουν.
- Κόβουμε σε φέτες και καλή όρεξη 🙂
σημειωσεις
Διατροφικός πίνακας
Μερίδες: 1 (62γρ) | Θερμίδες: 141kcal | Υδατάνθρακες: 28γρ | Πρωτεΐνη: 4γρ | Λιπαρά: 1,4γρ | Κορεσμένα λιπαρά: 0,2γρ | Ακόρεστα λίπη: 0γρ | Χοληστερόλη: 0mg | Νάτριο: 85mg | Κάλιο: 44mg | Φυτικές ίνες: 1,1γρ | Σάκχαρα: 0,25γρ | Βιταμίνη B1: 0,351mg | Βιταμίνη B9: 0,11mg | Ασβέστιο: 8mg | Σίδηρος: 1,68mg
Έφτιαξες τη συνταγή;
Μοιράσου τη μαζί μας στο @foodathlon_ ή κάνε tag #foodathlon στο Instagram
Πες μας τη γνώμη σου και βαθμολόγησε τη συνταγή ★ στο κάτω μέρος της σελίδας
Σχολιασμός